“Siyaset dilinin kadın cinayetlerinde ortaklaşması gerekiyor”

Üsküdar Belediye Başkanı Sinem Dedetaş, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Ayazağa Kampüsünde düzenlenen “Seçen ve Seçilen Kadınlar” paneline katılarak konuşma yaptı.

Başkan Dedetaş, İTÜ’de okuduğunu anımsatarak başladığı konuşmasında, gemi mühendisliği konusunda ne ailesinden ne de iş hayatı boyunca mesleğinin “Erkek işi” olduğuna dair bir yaklaşım duymadığını, bu tür söylemlerin ortadan kalkmasının önemli olduğunu dile getirdi.

“Türkiye genelinde 922 ilçenin 61’inde kadın başkan var”

Yerel seçimlerin ardından İstanbul'daki tüm ilçeler içerisinde 3 kadın belediye başkanı bulunduğunu kaydeden Dedetaş, “Partilerden bağımsız olarak oranlara bakarsak eğer 81 ilin 11’inde kadın belediye başkanı bulunuyor. İlçelerde de durum; Türkiye genelinde 922 ilçenin sadece 61’i kadın belediye başkanı. Tabii rakamlar düşük. Ama bunların çok daha hızlı artacağına inanıyorum.” dedi.

Üsküdar’ın yıllar içerisinde siyasi olarak hiç yerini değiştirmediğine değinen Dedetaş, “Zamanında bir kadın aday gösterilmiş ve insanlar oraya tutulmuştu. Ben aday adayı iken ‘Daha önce de bir kadın aday denendi ve kazanamadı.’ deniyordu. Ben de şunu söyledim; sonrasında iki tane erkek aday yarıştı onlar da kazanamadı. Kadın aday kazanamaz diyor, orada kalıyor. Sonra iki erkek aday da kazanamadı, onlar konuşulmuyor. İşte bu noktada daha hızlı değişeceğine inancım rol modellerin artmış olması. Yani yapılamaz, edilemez gibi tamamen kalıp düşünce şeklinden kaynaklı bazı başaramaz algıları var. Bunları kırmak önemliydi.“ ifadelerini kullandı.

Dedetaş, pek çok gencin başkanlığının ardından umutlandığını gözlemlediğini ve önemli olanın kalıpları kırmak olduğunu da aktardı.

2019 yerel seçimlerindeki değişikliğin öncesinde Şehir Hatları’nda kadınların iş başvurularının değerlendirmeye alınmadığına dikkati çeken Dedetaş, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Yani vapurlara hiç kadın çalışan alınmamış o tarihe kadar. Başvuran arkadaşlarla tek tek konuştum, ‘Kadın olduğumuz için giremedik.’ dediler vapurda çalışmanın erkek işi görülmesinden dolayı. Özellikle işe alımlarda cinsiyet eşitliğini, cinsiyeti ortadan kaldırıp liyakati ortaya koyunca biz yüzde 300’e yakın bir istihdamda değişiklik yaptık. İlk defa kadın gemiciler işe başladı. Hem tersanede hem yönetim kadrosunda. Yine Üsküdar Belediyesi’ne geldiğimizde 9 belediye başkan yardımcımız var 3’ünü kadınlardan atadık. Benimle beraber 10’da dördüz şu anda. Tamamen liyakatlarıyla gelmiş arkadaşlarımız.“

Üsküdar'da kadınların yüzde 70’inin çalışmadığını aktaran Sinem Dedetaş, “Bunun sebebi aslında çocuk ve yaşlı bakımlarının tamamının kadın üstünde olması. Öncelikli olarak onları özgürleştirebilmek için bizim hem çocuk, hem yaşlı bakımlarını kadınlarımızın üzerinden almamız gerekiyordu. Kadın doğal olarak bunu üstlenen, erkek de çalışan taraf oluyor. İşte kreş açmamızın sebebi de o. Üsküdar Belediyesi olarak ilk kreşimizi açtık. İkincisin İcadiye Mahallesi’nde kısa sürede açılışını yapacağız. Önce çocuk ve yaşlı bakımını kadının üzerinden alarak başladık. O özgür zamanlarında da ÜSMEK’lerimizde, -daha önceden de devam eden projeler bunlar- sertifikalı eğitim programları hazırlıyoruz. 8 bin 200 kişi başvurdu eğitim almak için. Bu kişilerin yüzde 92’si kadın. Psikolojik destekler başlattık. İlkini belediye binamızda açtık. Şimdi kadın sağlığı merkezi açıyoruz.” dedi.

“Yaşamıyorsak yaptıklarımızın hiçbir anlamı yok”

Kadın cinayetlerine de vurgu yapan Dedetaş, konuşmasını şöyle tamamladı:

“Yaşamıyorsak yaptıklarımızın hiçbir anlamı yok. Dolayısıyla canlı olmamız lazım. Bize fiziksel olarak daha üstün birinin şiddet uygulamayı düşünebilmesi meselesini ortadan kaldırmak lazım. Bakü’de bir dönem televizyon sahibiyle konuşma şansım oldu. Çok fazla dilenmeye başlamış insanlar orada. O dönemin başkanı çıkıp ‘Bu bize yakışmıyor.’ demiş. Bir anda kesildi, sokakta dilenci falan kalmadı dedi. Yönetenlerin, Sayın Cumhurbaşkanımızın bu şekilde konuşmasının çok etkili olacağını düşünüyorum. Komisyonlarımız bu noktada çaba gösteriyor, bu cinayetlerin bize yakışmadığı ile ilgili bir söylemin gelişmesi lazım. Biz dezaj avantajlıyız çünkü sokakta yürürken korkuyoruz. Bunun anlamasını erkek arkadaşlardan beklemiyoruz çünkü hiç yaşamadılar hayatlarında. Biz ise sürekli bu tedirginlikle yaşıyoruz. Dolayısıyla siyaset dilinin kadın cinayetlerinde ortaklaşması, hukuku devreye koyması gerekiyor. Yenidoğan çetesi beni en sarsan olaylardan biriydi. Artık o noktada bir çöküşü yaşıyorsak, biz bebeğimizi koruyamazsak, vatandaşımızı koruyamazsak söyleyecek söz kalmaz.”

Konuşmaların ardından İTÜ Rektörü Prof. Dr. Hasan Mandal, Başkan Dedetaş ve diğer katılımcılara teşekkür belgesi takdim etti.

Moderatörlüğünü İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç Dr. Burcu Zeybek’in yürüttüğü panele, Üsküdar Belediye Başkanı Sinem Dedetaş’ın yanı sıra, AK Parti İstanbul Milletvekili Nilhan Ayan, Üsküdar Üniversitesi Dekanı Prof. Dr. Deniz Ülke Kaynak da katıldı.