Nişancı Hamza Paşa Türbesi

Kurumlar

Kurum Adı Nişancı Hamza Paşa Türbesi

Bu açık türbe, Gündoğumu Caddesi üzerindeki Karacaahmet Türbesi'nin sol tarafında ve geridedir. Hemen önünde, Sahabeden Ebu'd- Dürda'nın (Derda) makam taşı vardır. (Bu bahse bakınız.) Türbe, altı granit sütun ve ince tuğladan yapılmış altı kemer üzerine oturtulmuş bir kubbeden ibarettir. Kubbe, altı yüzlü bir kasnak üzerindedir. Sütunlar arasında demir şebeke ve kapısı yoktur. Kitâbe mevcut değildir. Vakışar idaresince 1972 tarihinde onarılmıştır. Halk arasında, Karacaahmet Sultan atının türbesi olarak ünlü olmasına rağmen, bu rivayet doğru değildir. Zemini toprak olan türbenin ortasında şâhideleri kırılmış bir mezar kaidesi vardır. Burada "Rum Paşazâde Nişancı Hamza Paşa" gömülüdür. Merâkıd-ı Mu'tebere-i Üsküdar adlı eserin yazarı İsmail Hakkı el-Üsküdarî şunları söylemektedir: "Hamza Paşa, Sultan III. Murat'ın nişancısı olduğu ve Karacalı Şeyh Ahmet Hazretlerinin türbe ve zaviyesinin ve medfun bulundukları mahallerin ve Kütahya'da arazi ve değirmenlerin vâkıfı olup sene 999 (1590-91) tarihinde mülga Üsküdar Mahkemesi sicillatında vakŞyesi kayıtlı olduğuna nazaran Hamza Paşa'nın 1000 (1591-92) tarihinde vefatı ve o tarihlerde mezar taşlarına tarih ve isim yazılmaması, diğer kabir taşlarına göre anlaşılması ve türbe yanında Ebu'd-Derda (r.a.) Hazretlerinin ismine yazılı taş mevcut ise de Bezmialem Valide Sultan tarafından hürmeten ve lütfen onun makamını ihya buyurdukları anlaşılmaktadır." Hamza Çelebi veya Bey adlarıyla da bilinen Paşa, reisülküttaplıktan nişancılığa nakledilmiş ve bu makamı 8 Ağustos 1580, 15 Temmuz 1592, Haziran 1595 ve 2 Ağustos 1601 tarihlerinde olmak üzere dört defa işgal etmiştir. İlk nişancılığından Şubat/Mart 1591 tarihinde azledilmiş ve sonra Köstendil Sancak Beyliği'ne atanmışsa da kabul etmemiştir. Sultan III. Mehmet'in tahta geçmesi üzerine Anadolu Beylerbeyi payesiyle taltif edilerek paşa ünvanını almıştır. İkinci nişancılığı takriben dört yıl sürmüş, fakat Başdefterdar Hacı İbrahim Paşa ile protokol meselesinden dolayı geçinemediğinden, Eğri Seferi sırasında III. Mehmet tarafından onunla beraber azledilmiştir. Sonuncu nişancılığından ise, Sultan I. Ahmet tarafından ve 1013 (1604-5) tarihinde azledilmiştir. Azlinden bir sene sonra, vefat ettiği rivayet olunduğuna göre, Merâkıd'in verdiği H. 1000 tarihi yanlıştır. Hamza Paşa'nın 1010 (1601) recebi başlarında tanzim ettirdiği vakŞyesine göre, İstanbul'da Emin Sinan Mahallesi'ndeki emlâkinin vefatından sonra, kira bedellerinin Medine fukarasına, diğer emlâkinin de eşine verilmesini istemiştir.